Informacje o boreliozie. Objawy boreliozy
Borelioza to dolegliwość nazywana inaczej „Chorobą z Lyme” lub krętkowicą kleszczową. Po raz pierwszy usłyszano o niej w drugiej połowie lat 80, XX wieku. Za przyczynę jej powstawania uważa się zarażenie bakteriami Borellia burgdorferi. Bakterie te mogą występować pod kilkoma postaciami (jako krętki i cysty). Te pierwsze charakteryzują się dużą ruchliwością, natomiast cysty (formy przetrwalnikowe) są nieruchome i odporne na antybiotyki, które mogą niszczyć krętki. Pewne postacie boreliozy wywołują symptomy w okolicy stawowej, natomiast inne dotyczą stanów neurologicznych. Pojawiają się również różnego rodzaju zmiany skórne.
Diagnostyka w kierunku boreliozy powinna być tak naprawdę wykonana za każdym razem po ukąszeniu przez kleszcza. Jest to bardzo ważne, ponieważ im wcześniej wykryta zostanie choroba, tym większa szansa na wyleczenie. Niebezpieczeństwo rozwoju boreliozy w ciągu dwóch pierwszych dni jest nieduże, jednak potem zaczyna wzrastać z każdą kolejną godziną. Pierwszym, najszybciej występującym objawem, wskazującym na obecność zakażenia, jest tzw. rumień wędrujący, najczęściej powstający w okolicy wkłucia kleszcza. Rumień nie jest jednak obecny w 100% przypadków. Jeżeli się pojawi, jego obecność nie zawsze jest zauważona lub może być mylona np. ze śladem po ukąszeniu owadów.
Według szacunkowych danych, na terenie Polski żyje ok. 21 gatunków kleszczy, a zakażenie jest najczęściej przenoszone przez kleszcza pospolitego (łac. Ixodes ricinus). Kleszcze żywią się krwią ludzką i zwierzęcą, a zakażenie odbywa się poprzez bezpośredni kontakt. Kleszcz wszczepia się w skórę za pomocą aparatu kłująco-ssącego, wprowadzając przy tym substancję znieczulającą – ukłucie jest więc najczęściej niewyczuwalne.
Najczęstsze miejsca wkłucia kleszcza:
- wewnętrzna strona ud i ramion,
- pachy,
- pachwiny,
- pośladki
- owłosiona skóra głowy.
Jeżeli ugryzienie kleszcza pozostanie niezauważone, a doszło do zakażenia, borelioza może mieć różny przebieg. U niektórych osób pojawią się jedynie wstępne objawy skórne. W innych przypadkach borelioza może wystąpić w tzw. postaci rozsianej, dając szereg objawów narządowych. Zdarza się też, że choroba pozostaje w ukryciu przez wiele lat, nie dając żadnych niepokojących objawów lub dając objawy, które będą mylnie wskazywać na obecność podobnych schorzeń.
Trzy podstawowe typy boreliozy:
- borelioza stawowa,
- borelioza kardiolgiczna,
- neuroborelioza.
Są one skutkiem zajęcia przez krętki Borrelii określonego narządu lub układu w ludzkim organizmie.
Objawy każdego z wymienionych typów chorób mogą ujawnić się w okresie od kilku tygodni do kilku lat od momentu zakażenia. Główne objawy narządowe boreliozy to dolegliwości, dotyczące:
- stawów,
- układu nerwowego,
- serca.
Występowanie objawów jest bezpośrednim skutkiem zakażenia narządu (lub układu) przez krętki Borrelii.
Dla pierwszej, wstępnej fazy choroby charakterystyczne są głównie objawy skórne. Objawy narządowe występują przede wszystkim w drugiej i w trzeciej fazie choroby, czyli w tzw. fazie rozsianej i fazie późnej, przewlekłej.
Zależnie od głównego miejsca namnażania bakterii, chory może cierpieć na przewlekłe bóle stawów i dolegliwości kardiologiczne:
- zaburzenia przewodnictwa serca,
- zapalenie wsierdzia,
- zapalenie mięśnia sercowego
- dolegliwości ze strony układu nerwowego.
Neuroborelioza objawy:
- zapalenie nerwów obwodowych,
- porażenie nerwu czaszkowego,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Fazy boreliozy
Robaki okrągłe, czyli nicienie. Nicienie, szczególnie można się nimi zarazić od zwierząt. Żyją w żołądku i jelitach, a mogą się nam napatoczyć przez niedogotowaną i skażoną żywność. Pamiętaj, że nawóz wykorzystywany w rolnictwie ekologicznym może być zanieczyszczony przez robaki. To właśnie nicienie grożą witarianom. Robaki Tape Czyli tasiemiec, który może dostać się do naszego organizmu przez niedogotowane mięso wołowe, ryby lub mięso wieprzowe. Tape żyją w dolnym odcinku przewodu pokarmowego. Gdy jesteś mięsożercą, świadomie podejmuj decyzje żywieniowe, a gdy jesteś kucharzem, dbaj szczególnie o higienę. Robaki Pin Są to małe pasożytnicze glisty, które prowadzą wygodne życie wewnątrz przewodu pokarmowego i płuc. Owe małe, białe robaki wychodzą w nocy, aby złożyć jaja blisko odbytu. Po wylęgnięciu się robaków znowu drogą przez odbyt zostają wprowadzone do wewnątrz jelit. Jeżeli w nocy ktoś, często dziecko podrapie się w swędzący odbyt, jaja lokowane pod paznokciami, będą się rozprzestrzeniać wszędzie tam, gdzie człowiek się dotyka. Robaki Hook, czyli tęgoryjce to drugi najbardziej popularny u ludzi rodzaj robaków, obok nicieni. Tęgoryjce można znaleźć w zanieczyszczonej wodzie pitnej, lub mogą wejść do krwiobiegu bezpośrednio przez podeszwy naszych gołych stóp. I to, nawet gdy nie mamy żadnego zranienia.
Objawy zakażenia pasożytami
W przebiegu nieleczonej boreliozy można wyróżnić kilka, następujących po sobie etapów:
- Faza wczesna boreliozy miejscowa:- trwa od 3 do ok. 40 dni od momentu ukąszenia przez kleszcza,
– w tym okresie u ok. 70% chorych pojawia się tzw. rumień wędrujący,
– mogą pojawić się objawy grypopodobne tj. bóle głowy i stawów, gorączka,
– w rzadkich przypadkach może pojawić się tzw. chłoniak limfocytarny (Borrelial lymphoma). - Faza wczesna boreliozy rozsiana:- rozpoczyna się po kilku tygodniach lub miesiącach od ugryzienia kleszcza,
– bakterie Borrelia mogą przedostać się do stawów, serca lub układu nerwowego,
– zależnie od miejsca namnażania się krętków, może dojść do zaburzeń kardiologicznych, neurologicznych lub do zapalenia stawów,
– część chorych doświadcza objawów, mylonych z zakażeniem wirusowym
– pojawia się przewlekłe zmęczenie, przewlekły ból mięśni, bóle stawów lub karku,
– na tym etapie mogą pojawić się także wstępne objawy neuroboreliozy,
– do rzadkich objawów fazy rozsianej zalicza się m.in.: zaburzenia psychiczne, problemy z ostrością wzroku, światłowstręt, mnogie zmiany skórne (rumienie). - Faza późna boreliozy przewlekła:- może rozwijać się od roku do kilku lat od momentu zakażenia,
– jest to faza, w której uwidaczniają się poważne powikłania kardiologiczne, neurologiczne lub przewlekłe dolegliwości stawów, będące skutkiem nieleczonej lub błędnie zdiagnozowanej boreliozy,
– w tym okresie może pojawić się przewlekłe zapalenie stawów (przypominające często objawy RZS
– reumatoidalnego zapalenia stawów), przewlekłe zapalenie mózgu i dolegliwości neurologiczne (encefalopatie), zanikowe zapalenie skóry kończyn,
– zdarza się, że objawy fazy późnej nie są poprzedzone żadnymi, wcześniej występującymi dolegliwościami,
– często obecna jest przewlekła męczliwość i ogólne osłabienie organizmu.
